Mrówki na drzewach owocowych to sygnał alarmowy. Działaj!

W naturze mrówki odgrywają ważną rolę — przyczyniają się do napowietrzania gleby i rozkładu materii organicznej. Jednak w sadzie ich obecność, zwłaszcza masowa, może oznaczać poważne problemy. Zwykle współwystępują z mszycami, które są znacznie groźniejsze dla drzew. Mrówki chronią te szkodniki, by móc korzystać z wydzielanej przez nie spadzi. Warto wiedzieć, jak skutecznie i bezpiecznie pozbyć się mrówek z drzew owocowych, zanim dojdzie do zniszczenia młodych pędów i zahamowania owocowania.

Mrówki na drzewach owocowych – kiedy są zagrożeniem i jak je zwalczyć?

Chociaż same mrówki rzadko bezpośrednio niszczą rośliny, mogą powodować szkody pośrednie. Szczególnie niebezpieczne są kolonie, które zakładają mrowiska u podstawy drzewek — uszkadzają wówczas młode korzenie, co wpływa na kondycję całej rośliny. Zdecydowanie groźniejsza jest jednak współpraca mrówek z mszycami. Mrówki chronią kolonie mszyc przed drapieżnikami, przenoszą je na nowe pędy, a nawet „doją” z nich spadź. Dlatego walka z mrówkami jest często jednocześnie walką o ograniczenie populacji mszyc.

Naturalne sposoby na mrówki w sadzie

Zgodnie z aktualnymi wytycznymi dotyczącymi ekologicznej ochrony roślin (np. IPM – Integrated Pest Management), w pierwszej kolejności powinno się stosować metody niechemiczne. Oto najskuteczniejsze naturalne sposoby:

1. Odstraszanie zapachem

Intensywne aromaty skutecznie zniechęcają mrówki. Dobrze działają:

• cynamon, mielona kawa, soda oczyszczona – rozsypane wokół pnia,
• rośliny aromatyczne: mięta, lawenda, rozmaryn, czosnek,
• olejki eteryczne: mięta pieprzowa, goździkowy, cytrynowy – rozcieńczone z wodą do oprysku.

2. Boraks i cukier

To klasyczna, naturalna przynęta. Mieszanka cukru, boraksu i wody umieszczona w zakrętkach działa jak trucizna. Uwaga: nadmiar boraksu może odstraszyć owady zamiast je przyciągnąć.

3. Mąka kukurydziana

Spożyta przez mrówki pęcznieje w ich układzie pokarmowym, co prowadzi do śmierci owadów. Skuteczna, choć działa z opóźnieniem.

4. Domowe pułapki

Słoiki z miodem, piwem lub syropem przyciągają mrówki, które się w nich topią. Trzeba je regularnie wymieniać.

5. Ocet na mrówki

Roztwór octu (1:1 z wodą) spryskany wokół pnia zniechęca owady do wspinania się na drzewo.

Wyciągi roślinne jako naturalny oprysk

Wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare)

Zawiera związki odstraszające wiele owadów, w tym mrówki. Wyciąg przygotowuje się z 500 g ziela i 10 l wody (po 24 h moczenia, rozcieńczamy w proporcji 1:5).

Piołun (Artemisia absinthium)

Działa silnie odstraszająco, ale może być fitotoksyczny. Najlepiej używać wieczorem, po rozcieńczeniu ugotowanego wywaru z wodą, w której moczyliśmy liście przez noc.

Jak zabezpieczyć drzewa owocowe przed mrówkami?

Zapobieganie to kluczowy element zgodny z zasadami integrowanej ochrony roślin. Oto kilka skutecznych barier:

• Folia spożywcza i smar techniczny – owinięcie pnia i pokrycie smarem uniemożliwia wspinaczkę owadów.
• Lep z sody i oleju lnianego – naturalny zamiennik sklepowych lepów.
• Owcza wełna – materiał, którego mrówki nie pokonają, działa jako fizyczna bariera.

Produkty gotowe, ale zgodne z eko-uprawą

Jeśli zależy nam na szybkim efekcie, można sięgnąć po klej entomologiczny lub taśmy lepowe. Nie są to środki domowe, ale wiele z nich dopuszczono do stosowania w ogrodnictwie ekologicznym. Należy jednak regularnie sprawdzać ich skuteczność i stan – źle nałożony lep może być nieskuteczny.

Mrówki na drzewach owocowych to sygnał alarmowy — najczęściej pojawiają się tam, gdzie są mszyce. Warto więc działać kompleksowo, łącząc metody odstraszania z ograniczeniem źródła pożywienia dla mrówek. Naturalne sposoby, choć wymagają cierpliwości, są skuteczne i bezpieczne dla środowiska.